Waarom huil jij nou?

Wandelend op de prachtig verlichte, maar duistere begraafplaats bij ons om de hoek, pinkte ik af en toe een traan weg. Het was een avond om te herdenken, om stil te staan bij de mensen die je mist: Allerzielen.

In de dagen ervoor fietste ik langs de begraafplaats en viel het me op dat er van alles werd opgebouwd. Het beloofde een bijzondere en waardige avond te worden. Ik besloot op het laatste moment om te gaan en M mee te nemen. Genoeg ingrediënten om een magische avond te beleven, maar ook een voorzichtige introductie met herdenken. Hij nam zijn camera mee en het voelde alsof we samen stiekem op een nachtelijk avontuur gingen. Af en toe moest ik zijn enthousiasme wat temperen als hij schaterend ergens langs liep, terwijl er net een groep mensen in een serene bubbel rond een graf stonden. Maar vooral liet ik hem begaan en genoot ik van zijn ongeremde blik op de wereld.

Het voordeel van de duisternis was dat hij niet zag dat ik regelmatig mijn tranen wegslikte. Tot we op een afgezonderd stuk van de begraafplaats kwamen. Het was niet direct zichtbaar waarom dit afgezonderd lag, totdat M heel enthousiast riep “Kijk nou, een soort poppenhuis!”. Toen drong het tot me door dat we op misschien wel het meest verdrietige stuk waren beland: het gedeelte voor de kinderen. Ik probeerde M tegen te houden om met het poppenhuis in de weer te gaan, maar terwijl ik hem wilde uitleggen dat hier allemaal kindjes lagen begraven kon ik mijn tranen niet langer wegslikken.

“Mama waarom huil je nou? Je kent die kinderen toch helemaal niet?” En gelijk had hij. Ik zocht naar de juiste uitleg maar ook was het een vraag aan mezelf. Waarom huilde ik eigenlijk? Toegegeven, er is weinig voor nodig om me aan het huilen te krijgen, maar waarom? De reden ligt lang niet altijd dichtbij mijn eigen ervaring. Ik legde hem uit dat kinderen niet horen te sterven. Wat volgde was een onschuldig maar confronterend gesprek: “stel nou dat ik doodga, huil jij dan de hele dag?” “Ja lieverd, dan huil ik de hele dag voor de rest van mijn leven.” “En papa ook? En opa en oma en tante die en oom die? Huilen die ook? Nou mama, als jij… dan huil ik ook hoor, de hele dag!”

Ik was onder de indruk van onze wandeling op de begraafplaats en geëmotioneerd door onze gesprekken. Wandelend richting de uitgang zag ik mensen troost zoeken bij elkaar. “Mama, huil je nou alweer?” “Ja schat, ik huil omdat andere mensen verdriet hebben. En mensen zouden geen verdriet moeten hebben.” “Hmm, oke maar alleen Sinterklaas leeft voor altijd, dus doodgaan…daar kun je toch niks aan doen? “ “Inderdaad lieve jongen, daar heb je helemaal gelijk in, dat hoort bij het leven.”