Hoe vaak heb jij bij de eerste aanblik al een oordeel klaar? De toon waarop iemand spreekt, de manier waarop iemand zich verhoudt in een groep of de kleding die hij draagt, bepalen vaak bewust of onbewust hoe jij over iemand denkt. Toch?
Vorige week was ik bij een concert van Anouk en zij vroeg zich hardop af welke idioot er de hele tijd met een bordje in het publiek stond te zwaaien. Bleek een bekende te zijn en ten overstaande van zestienduizend man gaf ze toe dat ze haar oordeel allang had geveld zonder voorbij het bordje te kijken. Een mooi oprecht moment en voor mij ook een moment om na te denken over mijn eigen oordelen en interpretaties.
Van nature ben ik, dat zal je niet verbazen, een kat-uit-de-boom-kijker en observeren is daarbij een van de belangrijkste eigenschappen. Hoe ouder ik word, hoe meer ik me realiseer dat mijn observatievermogen een waardevolle eigenschap is. Ik zie veel gebeuren, zie hoe mensen reageren en kan dus vaak een situatie goed beoordelen voordat ik erin vlieg. Inmiddels doe ik er vooral mijn voordeel mee, maar zo af en toe vlieg ik wel eens uit de bocht en gaat mijn fantasie met me op de loop.
Als ik hoogbejaard zou zijn dan zat ik op twee hoog voor het raam door mijn spionnetje te kijken en alles in de gaten te houden. En als ik van spanning zou houden dan was ik Sherlock Holmes geworden of voor de nodige sensatie een privédetective. Of een roddeljournalist om de oordelen die bij mij binnensijpelen uit te werken tot sensatiebeluste artikelen. Want die buurman die heel hard boyband-hits zingt als zijn vriendin er niet is, daar zit toch meer achter? Een smeuïg verhaal zit al in mijn hoofd. Of die andere, nieuwe, buurman die maandenlang luidruchtig de liefde bedreef en nu al weken niet meer te horen is. Zat hij die eerste maanden op een roze liefdeswolk en is de relatie nu geëvolueerd naar een rustiger vaarwater of is de liefde bekoeld?
Doordat ik zoveel observeer en vaak situaties en mensen goed inschat (zonder uit de bocht te vliegen), vraag ik me ook vaak af hoe anderen mij zien. Ben ik een grijze muis en zien mensen mij niet staan, ben ik die ontaarde moeder die zo druk is dat ze slechts een dag in de week haar kind naar school brengt of ben ik die collega die vaak zo warrig praat terwijl ze zegt communicatief sterk te zijn? Gek genoeg denk ik altijd dat mensen mij zien zoals ik mezelf zie, da’s dus met alle bovengenoemde vooroordelen. En nee, dit is geen oproep om mij te laten weten hoe leuk (of stom) je me vindt, maar wel een moment om eens na te denken. Want als je jezelf al ziet door een bevooroordeelde bril, hoe kun je dan ooit anderen zonder gekleurde mening zien?
Als we eens zouden proberen onszelf vaker het voordeel van de twijfel te geven en dus de lat iets minder hoog te leggen, misschien helpt het ons dan ook om anderen in hun waarde te laten en respectvoller met elkaar om te gaan.
Ik zeg doen! Allemaal een beetje meer het (v)oordeel van de twijfel!
Sjors Twijfelt 